Jak co roku, także w 2021 r. nasza Fundacja aktywnie włączyła się w upamiętnienie tragicznych wydarzeń 01.09.1939 r., a w kolejnych dniach przypomnimy także rocznicę inwazji sowieckiej na Polskę.
W bieżącym roku w sposób wyjątkowy obchodziliśmy rocznicę ataku III Rzeszy na Polskę. Jako partner uroczystości patriotycznych organizowanych przez PKP S.A. i Fundację Grupy PKP wraz z władzami samorządowymi na Pomorzu zorganizowaliśmy poprzez nasz portal Polska360.org transmisję na żywo uroczystości z dawnej miejscowości granicznej z III Rzeszą, gdzie doszło do jednego z pierwszych oporów Polaków przeciwko agresji niemieckiej na Polskę. Wydarzenia rzadko niestety powszechnie pamiętanego.
Przypomnijmy zatem wydarzenia sprzed 82 lat :
01.09.1939 r. po godz. 4.00 polscy inspektorzy celni i kolejarze ze stacji granicznej z Wolnym Miastem Gdańsk – Szymankowo/ Simonsdorf (polski posterunek celny) zostali napadnięci przez wojska niemieckie zamierzające wkroczyć zbrojnie na teren II Rzeczypospolitej. Polscy inspektorzy celni zdołali powiadomić o napadzie, wystrzeliwując ok. 4.30 rakietę ostrzegawczą. Dzięki bohaterskiej postawie polscy kolejarze w tym czasie wykoleili pociąg z żołnierzami Wehrmachtu, który był przygotowany do ataku na Polskę, a polscy żołnierze po godzinnej walce zdążyli odpalić ładunki wybuchowe, które zniszczyły most na Wiśle w Tczewie. Uniemożliwiło to atak wojsk niemieckich i opanowanie ważnego mostu na Wiśle. W odwecie za te czyny niemiecka żandarmeria i członkowie oddziałów szturmowych SA zamordowali o godz. 4.45 14 polskich kolejarzy, 2 członków ich rodzin oraz 5 inspektorów Ekspozytury Inspektoratu Ceł RP w Wolnym Mieście Gdańsku. Zostali oni pochowani w zbiorowej, bezimiennej mogile na obrzeżach wsi. Po wojnie ciała pomordowanych kolejarzy i celników zostały w 1947 r. ekshumowane i przeniesione do zbiorowego grobu na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu – Cmentarzu na Zaspie przy ul. Chrobrego w Gdańsku. W miejscu ich pochówku w Szymankowie kolejarze ustawili pomnik pamięci zamordowanych kolejarzy i celników. Ponadto 01.09.2007 r. na budynku dworcowym w Szymankowie została odsłonięta przez Związek Pracodawców Kolejowych pamiątkowa tablica upamiętniająca ofiary tamtych wydarzeń. Co roku w tych miejscach kolejarze oddają hołd swym, bohaterskim kolegom.
Nie inaczej było także w tym roku, a dzięki bezpośredniej transmisji uroczystości przez portal naszej Fundacji – Polska360.org mogło w niej uczestniczyć poprzez Internet ponad 1500 osób. Obchody rozpoczęły się od mszy świętej pod przewodnictwem Biskupa Diecezji Elbląskiej w kościele parafialnym w Szymankowie. Następnie zebrani udali się licznie na uroczystość złożenia kwiatów pod tablicą na stacji w Szymankowie ku czci bohaterskich kolejarzy.
Główne uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenia sprzed 82 lat odbyły się przy pomniku pamięci zamordowanych kolejarzy i celników – miejscu symbolu początku II wojny światowej. Wzruszającym początkiem obchodów było złożenie hołdu poległym przez bardzo licznie zebrane poczty sztandarowe jednostek kolejarskich, związków zawodowych kolejarzy, celników i innych instytucji. Po hymnie państwowym odczytane zostały listy skierowane do uczestników obchodów przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę, Marszałek Sejmu RP Elżbietę Witek, Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego oraz Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka. Głos zabrali przedstawiciele władz państwowych i instytucji :
Sekretarz Stanu, Główny Inspektor Krajowej Administracji Skarbowej Magdalena Rzeczkowska, która wyraziła w imieniu celników i funkcjonariuszy administracji skarbowej, że „tak jak ich poprzednicy głęboko wierzą, że współczesny patriotyzm to tradycja, szacunek dla godła i języka, to troska o wartości, ale także etos pracy”.
Prezes Zarządu PKP S.A. Krzysztof Mamiński podziękował wszystkim, którzy przez dziesięciolecia pielęgnowali pamięć o tej zapomnianej zbrodni początku II wojny światowej.
Po modlitwie przy pomniku i apelu poległych zostały złożone w tym miejscu liczne wiązanki kwiatów.
linki do transmisji z Szymankowa :
msza święta :
https://www.facebook.com/Polska360.org/videos/260446362571758
uroczystość pod tablicą w Szymankowie :
https://www.facebook.com/Polska360.org/videos/297609358799551
obchody 82 rocznicy wydarzeń w Szymankowie :
https://www.facebook.com/Polska360.org/videos/861880341390254
https://www.facebook.com/Polska360.org/videos/3055010801487634
Dalsze uroczystości tego dnia z okazji 82 rocznicy wybuchu II wojny światowej odbyły się w Tczewie przy obelisku na Skwerze Bohaterów Szymankowa na Bulwarze Nadwiślańskim bezpośrednio przy moście na Wiśle. W obchodach wzięli udział licznie przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, służb mundurowych, przedstawiciele spółek kolejowych oraz związków zawodowych, organizacji związkowych, kombatanckich oraz rodziny pomordowanych kolejarzy i celników. Jak wspomniano na uroczystości to właśnie w Tczewie rozpoczęła się w miejscu, gdzie odbywały się uroczystości, o godz. 4.34 II wojna światowa – przy słynnych mostach tczewskich. Bronił ich i swoje zadania wykonał miejscowy 2 batalion strzelców pod dowództwem ppłk Janika. Nie dopuścił do wjazdu pociągów niemieckich na nie. Po godzinnej walce obronnej ostatecznie o godz. 6.00 mosty zostały wysadzone.
Na obchodach w Tczewie odczytane zostały listy skierowane do uczestników uroczystości, a następnie do zebranych przemówił Prezydent Miasta Tczewa Mirosław Pobłocki, przypominając eksterminację obywateli polskich przez Niemców na terenie Pomorza w czasie II wojny światowej. Po modlitwie, apelu poległych i złożeniu licznych wiązanek kwiatów za udział w uroczystościach wszystkim osobom podziękował na zakończenie Pan Starosta Tczewski Mirosław Augustyn.
link do transmisji z obchodów w Tczewie :
https://www.facebook.com/Polska360.org/videos/275076497455390
Pamiętajmy i upowszechniajmy postawę bohaterskich, polskich kolejarzy i celników. Biogramy zamordowanych w Szymankowie kolejarzy mogą Państwo przeczytać w prowadzonej przez naszą Fundację Bazie kolejarzy zasłużonych w walkach o niepodległość Polski :
Cześć Ich pamięci !
Zarząd Fundacji
Transmisje live wydarzeń zrealizowane w ramach projektu „Pamięć – edukacja – tożsamość” Fundacji Polska360 ze środków otrzymanych od Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.
